Hemelum

Hemelum (Fries: Himmelum) is een dorp in de gemeente Súdwest-Fryslân, provincie Fryslân (Nederland). Hemelum heeft 610 inwoners (2017). Het ligt aan het meer Morra in het glooiende Gaasterlandse landschap.

De vroegste informatie over Hemelum is uit 1180. Hemelum bezat een stins, enkele states en vanaf de 13e eeuw het Sint-Nicolaasklooster. Dit was een vrouwenklooster van de benedictijner orde. Behalve nonnen waren er later ook monniken gevestigd, afkomstig van het klooster St. Odulphus in Stavoren. Op de fundamenten van de oude kloosterkapel verrees in 1668 de Nicolaaskerk. De kloostertraditie kreeg het einde van de 20e eeuw een vervolg met de vestiging van Russisch-orthodox klooster (in de voormalige Gereformeerde kerk).

De bedrijvigheid in Hemelum was oorspronkelijk agrarisch.In 1896 werd door de veehouders de Coöperatieve Stoomzuivelfabriek Hemelum opgericht, een belangrijke bron van werkgelegenheid voor het dorp. Sinds 1974 is het pand in gebruik als watersportbedrijf (o.a. zeilschool). In en rond Hemelum vestigden zich meer toeristische bedrijven, waaronder een villapark.